Edita Morris’in Hiroşima’nın Çiçekleri ve Tohumları, Vietnam’a Sevgiler adlı çarpıcı romanları

6 Ağustos 1945 günü Hiroşima ve dünyanın geri kalanı için bir dönüm noktasıydı. Amerika Birleşik Devletleri tarafından İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarına yanlışsız, Japonya’nın Hiroşima kentine atılan atom bombası, savaşın seyrini değiştirmekle kalmayıp tesiri yıllarca sürecek müthiş bir yıkım yarattı. Hiroşima’da patlayan bomba, on binlerce insanın hayatına mal oldu.

Sadece bir kenti tüm canlılarıyla birlikte yeryüzünden silmekle kalmadı. Radyasyondan etkilenen binlerce insan yıllarca sıhhat meseleleriyle uğraş etmek zorunda kaldı. Dahası, gelecek jenerasyonlar de bu felaketten hissesini aldı.

Ülkü Tamer’in Türkçeye kazandırdığı Hiroşima’nın Çiçekleri ve Tohumları savaşın ve atom bombasının dehşetine dair unutulmayacak bir anlatım sunuyor.

Edita Morrris’in oğlu Japanolog Ivan Morris’in ABD Deniz Kuvvetleri’nde bulunurken Hiroşima’ya atom bombası atıldıktan sonra tercüman olarak vazife aldığı esnadaki izlenimlerinden yararlanarak kaleme aldığı Hiroşima’nın Çiçekleri ve Tohumları atom bombasının akabinde kentin ve sivil halkın yaşadığı travmaların izlerini sürerken insanlık tarihinin en karanlık anlarından birini gözler önüne seriyor.

Sayfa: 192

Edita Morris’in son derece hassas bir lisanla kaleme aldığı ve 39 lisana çevrilen Hiroşima’nın Çiçekleri atom bombasının atılışından on dört yıl sonra Hiroşima’ya gelen bir Amerikalı ile bombadan kurtulan bir Japon bayanının dostlukları çerçevesinde, atom felaketini yaşamış olanların acılarını ve Japon beşerinin hayata bakış açısını anlatıyor.

1963’te Albert Schweitzer Edebiyat Ödülü’ne layık görülen Hiroşima’nın Tohumları ise büyük bir aşkla bağlandığı Hiroo’yla evlenen Ohatsu’nun hikayesini anlatırken atom bombasını yaşayanlar için âşık olmanın, evlenmenin, çocuk doğurmanın ne kadar büyük bir endişe olduğuna tanıklık ediyor.

Yazarın Hiroşima’daki dostlarına ve artık orada olmayanlara adadığı yapıtı atom bombasının kentte, coğrafyada ve insan ruhunda yol açtığı tahribatı, tekrar doğuş, düzgünleşme ve ömrün inşa ediliş umutlarını bir ortada yansıtıyor.

Edita Morris

Yazar kitabını şöyle anlatıyor;

“BÜTÜN DETAYLARIYLA HATIRLADIĞIM MANZARA”

“Bütün detaylarıyla hatırladığım bir görüntüyü, alevler içindeki Hiroşima’yı
görmesini istiyorum. Matsui Teyze, annem, annemin sırtındaki Ohatsu, üç yaşındaki Ohatsu nasıl koşmuştuk sokaklarda, anlatıyorum. Patlayıştan dolayı bütün elbiselerimiz paramparça olmuştu –neredeyse çırılçıplaktık. Ateşten toplar uçuyordu havada –dokunduğu her şeyi, ağaçları, meskenleri, kaçışan insanları kavuran alev gülleler. O denli sıcaktı ki sokaklar, asfalt
kaynıyordu; pençelerini yerden kesemedikleri için canlı diri yanan köpekler vardı etrafımızda. Ah, nasıl da inliyorlardı endişeyle –zavallı köpekler! Galiba annem de inlemiş, bağırmıştı suya atlamadan evvel…”

YAŞAMIN İNŞA EDİLİŞİ VE DETAYLI HAFIZA

İsveç asıllı ABD’li muharrir Edita Morris, Hiroşima’nın Çiçekleri ve Tohumları’nda atom bombasının akabinde kentin ve sivil halkın yaşadığı travmaların izlerini sürerken insanlık tarihinin en karanlık anlarından birini aydınlatmaya çalışıyor. Bombanın kentte, coğrafyada ve insan ruhunda yol açtığı tahribatı; konuşmaktan kaçınılan bu sıkıntı hususları ihtimamla seçtiği sözlerle ele alıyor.

Morris, facianın üzerinden 14 yıl geçtikten sonra Hiroşima’ya gelip Yuka ile kız kardeşi Ohatsu’nun konuğu olan bir Amerikalının gözünden, geride kalanların acı dolu ömürlerini aksettiriyor ve can kayıplarını sadece birer sayı olmaktan çıkarıp gerçek kıssalara dönüştürüyor. Morris’in incitmeyen lisanı ve hüzünlü sesi, tekrar doğuş, düzgünleşme ve ömrün inşa edilişi temalarına dair detaylı bir hafıza oluşturuyor

İKİNCİ ROMAN: VİETNAM’A SEVGİLER

Sayfa: 104

Edita Morris’in birçok lisana çevrilen ve tüm dünyada yankı uyandıran yapıtı Vietnam’a Sevgiler, Nagasaki’ye atılan atom bombasıyla yanan genç bir adamın, Vietnam Savaşı’nda napalm bombasıyla yanan genç bir kıza yazdığı mektuplarla başlıyor.

ABD barbarlığının birer ölüm laboratuvarına dönüştürdüğü beşerler, teselliyi bazen kiraz ağacında, bazen ay ışığında buluyor. Öteki bir deyişle ölümden kurtulan kavrulmuş deriler, hayatta kalmanın yollarını arıyor.