İDİS, vergi yüzsüzlerine ‘dur’ diyecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB), dün açıkladığı 5 milyon lirayı aşan vergi ve ceza borcu bulunan mükellefler kamuoyunda, “vergi yüzsüzleri” olarak tanımlanıyor.
Listede akaryakıt, petrol ve madencilik ve demir-çelik şirketlerin öne çıktığı görülüyor.
Bu yıl hayata geçen İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) ve yılbaşından itibaren hayata geçecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin (UTTS) vergi yüzsüzlerinin kabusu olacak.
Her iki sistem ile iki dalda de kayıp kaçak neredeyse imkansız hale gelecek.
VERGİ BORCUNU ÖDEMEYEN 36 BİN 806 MÜKELLEF VAR
Bakanlık, mevzuyla ilgili iki başka liste açıkladı. Birinci liste mükellefin beyan etmediği, yönetimin inceleme yaparak, resen, ikmalen ve idari süreçle tarh ettirenlerin yer aldığı ikincisi ise vergi ve cezası borçluları ile vadesi geldiği halde vergi borcunu ödememiş mükelleflerden oluşanların yer aldığı, 1 Haziran 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri ortasında katılaşan ve toplam fiyatları 5 milyon TL’yi aşan tarhiyatlara ait listede vergi borç ve cezası bulunan 2 bin 464 mükellef ile vergi borcunu ödememiş 36 bin 806 mükellef yer aldı.
YÜZSÜZLER LİSTESİNE AKARYAKIT VE DEMİR DAMGASI
En fazla vergi borcu olan mükelleflerin birinci sırasında 3 milyar 23 milyon TL ile TÜRKTAB tütün, ikinci sırada 2 milyar 449.5 milyon TL ile Memleketler arası Akaryakıt Dağıtım, üçüncü sırada 2 milyar 255 milyon TL ile ENKAD inşaat (hırdavat ve el aletleri) şirketleri yer aldı. Listede bu kümede 35 şirket ve şahsın borcunun 1 milyar TL ve üzerinde olduğu gözlendi.
REKABETİ BALTALIYOR
Farklı kesimden uzmanlardan edinilen bilgiler, kaybın kaynağının kaçak ve naylon faturalandırmadan kaynaklandığı istikametinde. Uzmanlar devlet kurumlarının uzun vakittir çaba ettiği için kaybın düşüşe geçtiğini ama kâfi olmadığını belirterek, kaybın yalnızca vergi kaybı olmadığını vergisini düzgün ödeyenlerin aleyhinde olan haksız rekabetin de sorunun kıymetli bir kesimi olduğunu vurguluyor.
Yakın vakitte akaryakıtta UTTS ve İDİS ile hem daha inançlı hem kayıp kaçaksız rekabetin daha adil olduğu bir sisteme geçileceğini belirten uzmanlar her iki sistemde de Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü garantisinin kıymetli olduğu vurguluyor.
İDİS İLE DEMİR ÇELİK İNANÇLI VE KAÇAKSIZ OLACAK
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından, bu yılın başında hayata geçirilen ve inşaat demirinin üretiminden laboratuvar kademesi da dahil tüm kademelerini takip ederek kayıt altına alacak İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) Gerek kayıt dışı iktisat ile gayret kapsamında vergi güvenliğini sağlamak gerekse sarsıntı neslinde yer alan ülkemizde yapı güvenliğine katkı yapmak hedefiyle inşaat demiri yakın takibe almaya başladı. Sistemin katkılarını önümüzdeki yıl görmeye başlayacağımız belirtiliyor.
YILDA 40 MİLYAR LİRADAN FAZLA VERGİ KAYBININ ÖNÜNE GEÇİLECEK
Sistemle inşaat demiri, üretim sınırından çıktığı anda özel güvenlikli işaret ile kayda alınıyor ve bundan sonra her bir adımda izleniyor. İnşaat demirleri, yükleme ve indirmeler, toptancılara satışlar, toptancılardan müteahhitlere satışlar, inşaat alanında yapı denetçilerin denetimi ve sonunda denetçi onayı ile eser bazında İDİS sayesinde tek tek görülüyor. İDİS ile yapı güvenliğine büyük katkı yapılırken, yılda 40 milyar liradan fazla vergi kaybının önüne geçilmesi hedefleniyor. Ayrıyeten dalda yaşanan haksız rekabetin de önüne geçilmesi bekleniyor.
DARPHANE DEVREDE
Sistem sayesinde inşaat demiri üretim ve ithalat alanından başlayarak, demir bağlarındaki her bir demir çubuğuna Darphane tarafından tedarik edilecek olan özel mürekkep uygulanıyor. İlaveten, her bir demir bağına açık ve bilinmeyen güvenlik özellikleri içeren en az iki adet özel güvenlikli etiket takılarak el terminalleri yahut taşınabilir uygulama ile bu eserlerin sisteme kaydı ve aktivasyonu yapılıyor ve demirinin her bir adımı izleniyor. İnşaat demirleri, toptancılar, satıcılar, tüccarlar, yapı müteahhitleri ve inşaat alanından yapı denetçileri tarafından alınan inşaat demir numuneleri laboratuvar test sonuçları numune bazlı İDİS sistemine yüklenip kaydediliyor.
Bu bilgilere Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Gelir Yönetimi Başkanlığı erişebiliyor. İDiS’e ait ayrıntılı bilgilere adresinden ulaşılabiliyor.
