Jacques Ranciere’nın ufuk açıcı çalışması: Duyumsanabilir Olanın Paylaşımı

“Belirli bir kurumun ya da disiplinin üyeleri ismine konuşmuyorum. İdeoloji, sanat, toplumsal bilimler vs. uzmanlarını birbirinden ayıran sonları yıkmak için yazıyorum” diyen Jacques Rancière, Duyumsanabilir Olanın Paylaşımı’nda, kendine biçtiği bu misyondan hareketle estetik, sanat ve siyaset ortasındaki ilgiyi ele alırken, tıpkı anda hem bir kolektivitenin sınırlarını belirleyen paylaşım şartlarına hem de birebir tertibin bozulma ya da fikir ayrılığı kaynaklarına atıfta bulunan Duyumsanabilir Olanın Paylaşımı kavramını ortaya atarak bu kavramı, estetik ve siyasetin birleşme ve ayrışma noktaları için bir anahtar olarak kullanıyor.

Hem saha araştırmaları hem arşiv çalışmaları hem de felsefi kanıyı bir ortaya getiren Rancière birinci kere Türkçe’ye kazandırılan bu kitabında sanatların telaffuz ve hayat biçimleri, niyet fikirleri ve toplum figürleriyle nasıl kontaklı olduğunu gösteriyor.

Sanatın krizi ya da imgenin vefatı üzerine ütopyaların sonu üzere bitmek bilmeyen sahneleri tekrarlayan tartışmaların ötesinde, bu metin estetikle siyaseti birbirine bağlayan bağın anlaşılabilirliğine ait birtakım şartlar saptamak istiyor.

Bunu yapmak için, sanatsal pratiklerin başlangıçtaki vakit ve yer, görünür ve görünmez, konuşma ve gürültü ayrımına hem yeri hem de siyasetin çıkarlarını tanımlayan temeline geri dönmeyi öneriyor.

Sayfa: 88

ÜÇ SANATSAL REJİM

Kitapta bütün estetik pratikleri önceleyen bir estetik anlayışını keşfederek bunun siyasetle esaslı alakasını önceliyor. Siyasetin estetik ve estetiğin de siyasal boyutu üzerinde dururken, bu ikisi ortasındaki karşılıklı alakayı duyumsanır olanın paylaşımı üzerinden tanımlıyor. Ayrıyeten etik, temsili ve estetik olmak üzere üç sanatsal rejim olduğunu ve bunlardan bir tek modernizmin yükselişini de kuşatan estetik rejimde sanatın kendi başına kıymetli sayıldığını savunuyor.

Jacques Ranciere

ÖĞRETİCİ UFUK AÇICI KİTAP

Çağımızın en değerli düşünürlerinden Rancière’in yapıtı her biri bir soruyla açılan beş kısım boyunca, Duyumsanabilir Olanın Paylaşımı kavramı aracılığıyla estetik pratikler ve siyasi pratikler ortasındaki bağlantıyı bir yandan örerken bir yandan da çözümlediği epeyce öğretici ve ufuk açıcı bir kaynak.