Hava kirliliği depresyon riskini artırıyor

Araştırmalar hava kirliliğinin depresyon ve öteki ruh sıhhati problemlerine yol açabileceğini gösteriyor.

Hava kirliliği, bilhassa ince partikül unsur (PM2.5), azot dioksit (NO₂) ve öteki toksik gazlar, beyin üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir.

KİRLİLİK İÇİN TEDBİR ÇAĞRISI

Çin’in Harbin Tıp Üniversitesi ve İngiltere’deki Cranfield Üniversitesi tarafından yapılan çalışma, kirliliğin depresyon üzerindeki tesirini incelerken bilişsel ve fizikî sıhhatteki bozulmaların bu alakayı kısmen açıkladığını ortaya koydu.

Araştırmacılar, bu durumun çevresel kirliliğin ruh sıhhati üzerindeki olumsuz tesirlerini daha da vurguladığını belirtti.

Araştırmaya nazaran, birden fazla hava kirleticiye tıpkı anda maruz kalmak depresyon riskini daha da artırıyor.

Bu nedenle bilim insanları, bilhassa kükürt dioksit üzere ziyanlı gazların azaltılması için daha sıkı hava kalitesi düzenlemeleri yapılması gerektiğini savunuyor.

Bilim insanları, hava kirliliğinin yalnızca fizikî değil, ruh sıhhati üzerinde de önemli tesirleri olduğunu belirterek daha kapsamlı hava kalitesi idaresi siyasetlerinin uygulanması gerektiğini vurguladı.

Özellikle orta yaş ve üzerindeki bireylerin bu durumdan daha fazla etkilendiği kaydedilirken, çevresel kirlilikle çabada daha sıkı tedbirler alınması gerektiği tabir edildi.

Dünya genelinde milyonlarca insanın sıhhatsiz hava şartlarına maruz kaldığı düşünüldüğünde, bu araştırma çevresel ve zihinsel sıhhat ortasındaki irtibatın ehemmiyetine dikkat çekiyor.

HAVA KİRLİLİĞİNN VERDİĞİ ZARAR

1. Beyinde İltihaplanma ve Hasar

Hava kirliliği, hudut sisteminde iltihaplanmaya neden olabilir ve beyin kimyasallarının istikrarını bozabilir. Bu da depresyon ve anksiyete riskini artırır.

2. Gerilim Hormonu Düzeylerini Artırma

Kirli hava, bedenin kortizol (stres hormonu) düzeylerini yükseltmesine neden olabilir. Daima yüksek kortizol düzeyleri depresyona yol açabilir.

3. Uyku Bozuklukları

Hava kirliliği uyku kalitesini düşürebilir. Uyku bozuklukları, depresyon riskini artıran değerli bir faktördür.

4. Beyin Kimyasallarını Etkileme

Hava kirliliği, beyindeki dopamin ve serotonin üzere memnunlukla bağlantılı kimyasalları azaltabilir. Bu da depresif ruh hali yaratabilir.

5. Genel Hayat Kalitesini Düşürme

Kirli hava, güç düzeylerini düşürerek, baş ağrısı, halsizlik ve zihinsel bulanıklık yaratabilir. Bu da kişinin kendini berbat hissetmesine ve depresif ruh haline girmesine neden olabilir.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Temiz hava filtreleri kullanmak

Yeşil alanlarda vakit geçirmek (ormanlar, parklar gibi)

Sağlıklı beslenmek ve idman yapmak

İç yer hava kalitesini artırmak (bitkiler, hava temizleyiciler)

Hava kirliliğinin ağır olduğu saatlerde dışarı çıkmaktan kaçınmak